Mong To

 ေျမ၊ ပဋိပကၡႏွင့္ ကုလသမဂၢ-၁၁ ကုလသမဂၢ အေထြေထြအတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္၏ ေျမႏွင့္ ပဋိပကၡဆိုင္ရာလမ္းၫႊန္ခ်က္မှတ္စု B.5. Integrate Land-Conflict Related Issues in Country Level Interventions ခ.၅. နိုင္ငံအဆင့္ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္မႈတြင္ ေျမယာႏွင့္ ပဋိပကၡသက္ဆိုင္ေသာ အခ်က္ ကိုထည့္သြင္းျခင္း - ျပည္တြင္းေနရပ္စြန့္ခွာသူမ်ားႏွင့္ ဒုကၡသည္မ်ားအေရးတြင္ ေျမယာကိစၥရပ္အား ထည့္သြင္းစဥ္းစားျခင္း - ျပည္တြင္းေနရပ္စြန့္ခွာသူမ်ားႏွင့္ ဒုကၡသည္မ်ား၏ ျဖစ္တည္ရာအေျခအေနကိုလိုက္၍ သတ္မှတ္ကာလအတြင္း ရလဒ္မ်ားေပၚေအာင္ ဆောင်ရွက္ရာတွင္ ေအာက္ပါအချက္မ်ားပါဝင္သင့္သည္။ Reclamation and Resititution Right - နိုင္ငံအဆင့္၊ တျပည္လုံးအဆင့္ ေျမႏွင့္ဆက္စပ္ေသာ  အခြင့္အေရးမ်ားအား ျပန္လည္ေဖာ္ေဆာင္ေပးရန္ ဥပေဒ၊ မူဝါဒ၊လုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ားကို ခိုင္မာအားေကာင္းေစရမည္ျဖစ္သည္။ International Standard - ေျမယာေလွ်ာ္ေၾကး၊နစ္နာေၾကးႏွင့္ပတ္သက္၍ နိုင္ငံတကာစံႏႈန္းမ်ားအေပၚအေလးထားမႈရွိေစရမည္ျဖစ္သည္။ Ilegal Occupation of Abandoned Land - ပလပ္ေျမမ်ားကို ဥပဒေမ့ဲသိမ်းယူထားခြင်းနှင့် ပတ္သက္၍ အငြင်းပွားမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္အစီအမံမ်ားရွိေစရမည္ျဖစ္သည္။ Displacement I...

 မြေ၊ ပဋိပက္ခနှင့် ကုလသမဂ္ဂ-၁၀ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေအတွင်းရေးမှုးချုပ်၏ မြေနှင့် ပဋိပက္ခဆိုင်ရာလမ်းညွှန်ချက် မှတ်စု B.5. Integrate Land-Conflict Related Issues in Country Level Interventions ခ.၅. နိုင်ငံအဆင့် ဝင်ရောက်စွက်ဖက် မှုတွင် မြေယာနှင့် ပဋိပက္ခသက်ဆိုင်သော အချက်ကို ထည့်သွင်းခြင်း -  ဝင်ရောက်ဖြန့်ဖြေညှိ့နိုင်းမှုများနှင့် အငြင်းပွားမှုဖြေရှင်းရေးတွင်မြေယာကိစ္စရပ်များအား ထည့်သွင်းခြင်း ညှိ့နိုင်းဖြေရှင်းပေးမှုများနှင့် အငြင်းပွားမှုအားဖြေရှင်းရေးများသည် ပဋိပက္ခများ၊ပြဿနာများအရှိန်မြင့်နေသော နေရာဒေသများကိုချဉ်းကပ်ရာတွင် သုံးသင့်သည်။ ဝင်ရောက်စွက်ဖက် မှုမပြုခင်အချိန်တွင်လည်း ကြိုတင်ချဉ်းကပ်သည်အနေဖြင့် သုံးသင့်သည်။ ပဋိပက္ခနှင့် အကျိုးစီးပွားသက်ဆိုင်သူများကြား အငြင်းပွားမှုများကို ကိုင်တွယ်ရန် ဦးတည်ချက်ထားသောအချက် များတွင်လည်း သုံးသင့်သည်။ ညှိ့နှိုင်းဖြေရှင်းမှုလှုပ်ငန်းစဉ်များကို  နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ စေ့စပ်မှုများဆောင်ရွက်ခြင်းနှင့် နိုင်ငံရေးအစီအမံများရေးဆွဲခြင်းများတွင်လည်း ကျယ်ကျယ်ပြန်ပြန့်သုံးသင့်ပါသည်။ ထိုသို့အသုံးပြုရာတွင်  ရေရှည်ဆောင်ရွက်ရမည့် လုပ်ငန်းစဉ်များအတွက် က...

 Hydropolitic ထဲက ဂုမ္မတီ မြစ်ကြောင်းအချိုးအကွေ့ တီးစတာမြစ်စီမံကိန်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ဘက်က တရုတ်ထံကနေပြီး ချေးငွေရယူမယ်လို့ အသံထွက်လာတာနဲ့ အိန္ဒိယဘက်ကလည်း ထရိပူရပြည်နယ်ထဲက ဂုမ္မတီးမြစ်စီမံကိန်းကို ပြောဆိုလာပါတယ်။ အိန္ဒိယနဲ့ ဘင်္ဂလားဒေရှ့်တို့ရဲ့ နှစ်နိုင်ငံ သံခင်းတမန်ခင်းကိစ္စရပ်ထဲမှာ Hydropolitic လို့ခေါ်တ့ဲ ရေနိုင်ငံရေးက လည်းအဓိကဇတ်ကောင်တစ်ခုအနေနဲ့ ပါနေတတ်ပါတယ်။ မြစ်ချောင်း နိုင်ငံရေးများရဲ့ အမယ်စုံတွေ မြစ်ချောင်းနိုင်ငံရေးတွေမှာ ပါဝင်နေ တ့ဲ အချက်တွေအများကြီးရှိပါတယ်။ တီစတာမြစ်စီမံကိန်းရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ဂုမ္မတီမြစ်စီမံကိန်းရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်တွေဟာ လားရာခြင်းမတူပါဘူး။ တီစတာမြစ်နဲ့ ပတ်သက်နေ တ့ဲ နိုင်ငံရေးအလွှာဟာ စိုက်ပျိုးရေး၊မွေးမြူရေးအတွက် ရေခွဲဝေသုံးစွဲရေး ပိုင်းမှာ နှစ်နိုင်ငံ မျက်နှာခြင်းဆိုင်ရတာဖြစ်ပြီး ဂုမ္မတီမြစ်စီမံကိန်းကတော့ ကုန်းတွင်းရေကြောင်းသွာလာရေးနဲ့ ကုန်စည်ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးအပိုင်းမှာ နှစ်နိုင်ငံ မျက်နှာခြင်းဆိုင်ရတာပါ။ တီစတာမြစ်စီမံကိန်းနဲ့ ပတ်သက်ရင် ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ဟာ အောက်စည်းကဆိုရင် ဂုမ္မတီးမြစ်စီမံကိန်းမှာတော့ အိန္ဒိယက အောက်စည်းက ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ တီစတာမြစ...

 မြေ၊ ပဋိပက္ခနှင့် ကုလသမဂ္ဂ-၉ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေအတွင်းရေးမှုးချုပ်၏ မြေနှင့် ပဋိပက္ခဆိုင်ရာလမ်းညွှန်ချက် မှတ်စု B.5. Integrate Land-Conflict Related Issues in Country Level Interventions ခ.၅. နိုင်ငံအဆင့် ဝင်ရောက်စွက်ဖက္မှုတွင် မြေယာနှင့် ပဋိပက္ခသက်ဆိုင်သော အချက္ ကို ထည့်သွင်းခြင်း ကုလသမဂ္ဂမှ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ရသောအခါ နိုင်ငံအဆင့်တွင် မြေယာနှင့် ပဋိပက္ခကြား သက်ဆိုင်သော အချက္များကို ထည့်သွင်းရမည်ဖြစ်သည်။ မြေယာနှင့် ပဋိပက္ခကြားဆက်စပ်သော အချက္များမှာ အောက်ဖော်ပြပါ ခေါင်းစဉ်များတွင် ပါဝင်ရမည်ဖြစ်သည်။ - ငြိမ်းချမ်းရေးသဘောတူညီချက်ကိစ္စရပ်များ - ဝင်ရောက်ဖြန့်ဖြေညှိ့နိုင်းမှုများနှင့် အငြင်းပွားမှုဖြေရှင်းမှုကိစ္စရပ်များ - တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးအတွက်ဆောင်ရွက်ချက်ကိစ္စရပ်များ - ပြည်တွင်းနေရပ်စွန့်ခွာသူများနှင့် ဒုက္ခသည်များအတွက် ထည့်သွင်းစဉ်းစားရမည့်ကိစ္စရပ်များ - လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများ ထိန်းချုပ်ထားသော နေရာများနှင့် သက်ဆိုင်သည့်ကိစ္စရပ်များ စသည့်တို့တွင် မြေယာကိစ္စရပ်အား ထည့်သွင်းစဉ်းစားရမည်ဖြစ်သည်။ မြေကိစ္စရပ်အား ထည့်သွင်းစဉ်းစားရမည့် အခြားနယ်ပါယ်များတွင် - မြေယာသတင်းအချက်အလက် စီမံခန့်ခွဲမှုကိ...

 ငါးဖမ်းလုပ်ငန်းကို အကာအကွယ်ပေးရန် ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ရေတပ် ကတိပြု ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ရဲ့ငါးဖမ်းလုပ်ငန်းတွေကို အကာအကွယ်ပိုပေးသွားမယ်လို့ ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ရဲ့ ရေတပ်က ဆိုပါတယ်။ ဘင်္ဂလားဒေရှ့်နိုင်ငံရဲ့ (၂၀၂၅)ခုနှစ် အမျိုးသားငါးလုပ်ငန်း ရက်သတ္တပတ်ကာလအတွင်း  ဩဂုတ် (၁၉)ရက်နေ့က ယခုလိုဆိုလိုက္တာပါ။ ငါးလုပ်ငန်းဟာ ဘင်္ဂလားဒေရှ့်နိုင်ငံ စီးပွားရေးရဲ့ အဓိကဒေါက်တိုင်တွေထဲမှာပါတယ်လို့လည်း ဘင်္ဂလားဒေရှ့် ရေတပ် ကဆိုပါတယ်။ ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ရဲ့ ကမ်းရိုးတန်းတွေ၊ ချောင်းတွေ၊ မြစ်တွေနဲ့ ပင်လယ်ပြင်ထဲမှာ ရှိနေ တ့ဲ ငါးဖမ်းလုပ်ငန်းတွေဟာ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်းတွေကို ဖြစ်စေယုံသာမက နိုင်ငံခြားဝင်ငွေကိုလည်း ရှာပေးနေ တ့ဲ လုပ်ငန်းတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလုပ်ငန်းတွေရဲ့ သွင်းအားစုတွေဟာ အကာအကွယ်ရဖို့ကိုလည်း လိုအပ်နေတယ်လို့ ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ရေတပ်က ဆိုပါတယ်။ ငါးဖမ်းလုပ်ငန်းတွေဟာ မြစ်ကြောင်းတစ်လျှောက်နဲ့ ပင်လယ်နက်ပိုင်းနေရာတွေထိ ရေရှည်မှာ ခိုင်ခိုင္မာမာအားကောင်းကောင္းနဲ့ အလုပ်လုပ်နိုင်ဖို့အတွက် ပင်လယ်ပြင်လုံခြုံရေးနဲ့ တရားမဝင်ငါးဖမ်းလုပ်ငန်းတွေကိုလည်း တားဆီးသွားမယ်လို့ ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ရေတပ်က ဆိုပါတယ်။ ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ရဲ့ ပင်လယ်ပြင်ကမ်းရိုး...

 ဘင်္ဂလားဒေရှ့် စစ်ဦးချုပ် တရုတ်သို့သွားမည် ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ရဲ့ စစ်တပ်အကြီးအကဲ ဝါကာအုစ် ဇာမန်နဲ့ အခြားစစ်ဘက် အရာရှိတွေဟာ တရုတ်သို့  တရားဝင်ခရီးစဉ်အတွက် ဒီနေ့ ဩဂုတ်လ ၂၁ ရက်နေ့မှာ ထွက်ခွာသွားပြီလို့ ဘင်္ဂလားဒေရှ့် သတင်းဌာနတွေက ဆိုပါတယ်။ အဆိုပါခရီးစဉ်အတွင်းမှာ တရုတ်ရဲ့ အရပ်ဘက်၊စစ်ဘက်အရာရှိတွေနဲ့ တွေ့ဆုံမှာဖြစ်ပြီး နှစ်နိုင်ငံရဲ့ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာတပ်ဖွဲ့တွေ အပြန်အလှန်ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး အတွက် သဘောထားအမြင်တွေကို ဖလှယ်ကြမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဘင်္ဂလားဒေရှ့်စစ်ဘက်ရဲ့ တရားဝင်ထုတ်ပြန်ချက်အရ စစ်ဦးစီးချုပ်ရဲ့ ခရီးစဉ်ဟာ ဩဂုတ်လ ၂၇ ရက်နေ့မှာ ပြီးဆုံးမယ်လို့ဆိုပါတယ်။ အမေရိကန်၊ တရုတ်နဲ့ အိန္ဒိယ စတ့ဲနိုင္ငံတွေကြားမှာ သံတမန်ရေးအရ ပြန်ပြီးအထိန်းအထေ့လုပ်ဖို့အတွက် ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ဟာ အမြဲတန်းကြိုးစားနေရပါတယ်။ တရုတ်နဲ့ ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ကြားမှာ စစ်ရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက္မှုတွေရှိပါတယ်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တုန်းက ရွှေမိတ်ဆွေစစ်ဆင်ရေး (Golden Friendship-2024) ကိုနှစ်နိုင်ငံ ပြုလုပ်ခ့ဲပါတယ်။ ရွှေမိတ်ဆွေ စစ်ဆင်ရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကုလသမဂ္ဂငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်အောက်က အကြမ်းဖက္မှုတန်ပြန်ရေးအတွက် လုပ်တာလို့ နှစ်နို...

 ရိုဟင်ဂျာများအပေါ်ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုတွေကိုတာဝန်ခံမှုရှိစေရေးအပါအဝင် ခေါင်းစဉ်ငါးခုပါသော ဆွေးနွေးပွဲတစ်ရပ်အား ပြုလုပ်ရန် ဘင်္ဂလားဒေရှ့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ကြေ ငြာ ရိုဟင္ဂျာတွေရင်ဆိုင္နေရတ့ဲ အခြေအနေတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ အကျိုးစီးပွားပါဝင်ပတ်သက်သူများရဲ့ ဆွေးနွေးပွဲ ( Stakeholders Dialogue) တစ်ရပ်ကို ကောစ့်ဘဇားမှာ ကျင်းပမယ်လို့ ဘင်္ဂလားဒေရှ့် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနရုံးက ဒီကနေ့ ဩဂုတ်လ ၂၁ ရက်နေ့ ညနေပိုင်းမှာ ကြေ ငြာပါတယ်။ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနရုံးရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်အရ အဆိုပါဆွေးနွေးပွဲကို ဩဂုတ်လ ၂၄ ရက်ကနေ ဩဂုတ်လ ၂၆ ရက်နေ့အထိ ကျင်းပမယ်လို့ဆိုပါတယ်။  ဒီဆွေးနွေးပွဲဟာ လာမယ့် စက်တင်ဘာလ ၃၀ရက် နယူးယောခ့္မှာ ပြုလုပ်မယ့် ရိုဟင်ဂျာ အကြပ်အတည်းအပေါ် ဆွေးနွေးကြမယ့် အဆင့်မြင့်ဆွေးနွေးပွဲတွေအတွက် အကြိုဆွေးနွေးခြင်းဖြစ်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။ နယူယောခ်ဆွေးနွေးပွဲကအချက်တွေကို ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံမှာ တင်ပြသွားမယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။  ပြည်တွင်းပြည်ပ ကျွမ်းကျင်သူတွေ၊ သံတမန်တွေ၊ နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ ပညာရှင်တွေနဲ့  ရိုဟင်ဂျာတွေရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်တွေဟာ အဲဒီဆွေးနွေးပွဲတွေမှာ ပါဝင်ကြမှာပါ။ ရိုဟင်...

 တီးစတာ (Teesta River)မြစ်ကမ်းစီမံကိန်းအတွက် တရုတ်က ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ကို ငွေချေးမှာလား ဘင်္ဂလားဒေရှ့်က မြစ်ကမ်းစီမံကိန်းအတွက် တရုတ်ထံမှ ဒေါ်လာသန်းငါးရာကျော်ကို မျှော်လင့်နေဆဲဟုဆို အိန္ဒိယနဲ့ ရေခွဲဝေသုံးစွဲမှုအပိုင်းမှာ ဆယ်စုနှစ်နဲ့ချီပြီး အငြင်းပွားနေတဲ့ တီးစတာမြစ်ကမ်းပေါ်မှာ ဘက်စုံစီမံကိန်းတစ်ခုကို ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ဘက်က စတင္ချင်တ့ဲ အရိပ်အယောင်မျိုး အသံထွက်လာပါတယ်။ ဒါဟာ ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ကြားဖြတ်အစိုးရက အိန္ဒိယကို အဝါမီလိဂ်ပါတီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီးတောင်းဆိုချက်တစ်ချို့ ရှိခ့ဲပြီးနောက္ပိုင္းမှာ အခုလိုအသံထွက်လာတာပါ။ ဩဂုတ်လ ၂၁ ရက်မှာ ဘင်္ဂလားဒေရှ့်ရဲ့ စစ်တပ်ဦးစီးချုပ်ဟာ တရုတ်ကို တရားဝင်အလည်အပတ်သွားမယ့် ခရီးစဉ်လည်းရှိနေပါတယ်။  မဆုံးသေးတ့ဲပုံပြင်ဟောင်း တီးစတာမြစ်နဲ့ပတ်သက်လို့ အိန္ဒိယနဲ့ ဘင်္ဂလားဒေရှ့်နိုင်ငံကြားမှာ ခိုင္မာတ့ဲအ​ ဖြေကို အခုထိမရသေးပါဘူး။ အလားတူ တီးစတာမြစ်ကမ်းစီမံကိန်းဟာလည်း အကောင်အထည်က အခုထိပေါ်မလာသေးပါဘူး။ ဗြဟ္မာပုတ္တရမြစ်ရဲ့ အောက်ပိုင်းက ယမုံနာမြစ်ရဲ့လက္တက္တခုဖြစ်တ့ဲ တီးစတာမြစ်ဟာ အိန္ဒိယရဲ့ ဟိမဝန္တာအရှေ့ဘက်မှာ မြစ်ဖြားခံပါတယ်။  တီးစတာမြစ်စီးဆင်းရာတလျှောက်ဟာ အိန္ဒိယထဲမှာ ၁၉...

 ေျမ၊ ပဋိပကၡႏွင့္ ကုလသမဂၢ-၈ B.2. Ensure consistent engagement of Senior UN Leadership on Land and Conflict ခ.၂..ေျမယာက႑ႏွင့္ ပဋိပကၡအေပၚ ကုလသမဂၢ အႀကီးတန္းအရာရွိမ်ား၏ဦးေဆာင္ေစ့စပ္ေျဖရွင္းမႈ ျဖစ္ေစ ​ြခင္း တာဝန္ခံမႈက်ယ္ျပန့္ေသာ ကုလသမဂၢ ယႏၱယားမ်ားႏွင့္ ၿခိတ္ဆက်ကာ ေျမယာက႑ႏွင့္ ပဋိပကၡေပၚတြင္ ကုလသမဂၢ၏ အႀကီးတန္းအရာရွိမ်ားက ေစ့စပ္ညှိ့နှိုင်း​ေဆာင္႐ြက္ရမည္ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ေစ့စပ္ေဆာင္႐ြက္နိုင္ေသာ အ ကြီးတန္းအရာရွိမ်ားထဲတြင္ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္၏ အထူးကိုယ္စားလှယ္မ်ား၊ အထူးကိုယ္စားလှယ္၏ လက္ေထာက္ ကိုယ်စားလှယ္မ်ား၊ ဌာေနညှိ့ နှိုင္းေရးမႈးမ်ား၊ လူသားချင်းစာနာမႈဆိုင္ရာ ညှိ့နှိုင်းေရးမႈးမ်ား စသည္တို႔ပါဝင္သည္။ ထိုသို႔ေဆာင္႐ြက္ရာတြင္ ေျမယာက႑ႏွင့္ ပဋိပကၡအေပၚ ကုလသမဂၢ၏ မ႑ိုင္သုံးရပ္ျဖင့္ ခ်ဥ္းကပ္ကာ ေဆာင္႐ြက္ရမည္ျဖစ္သည္။ ေျမယာက႑ႏွင့္ ပဋိပကၡကိစၥရပ္မ်ားသည္ ပဋိပကၡခ်ဳပ္ၿငိမ္းေရးအစီအမံမ်ားႏွင့္ အထူးတလည္နိုင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္လည္းပါဝင္ရမည္ျဖစ္သည္။ ထို့ ​ြပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကတိကဝတ္မ်ားႏွင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္မႈတြင္လည္းပါဝင္ရမည္ျဖစ္သည္။ ကုလသမဂၢလုံခြုံ​ေရးေကာင္စီဆုံးျဖတ္မႈတြင္ အေရးပါေသာ က႑တစ္ခုအ​ ​ြဖစ္ပါဝင္ရမည္ျဖစ္သည္...

IIMM ရဲ့ ဂျီနီဗာသတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှ ရခိုင်နှင့်သက်ဆိုင်သော အချက္အချို့ အခြားလူမျိုးစုအသိုင်းအဝန်းများ အပေါ်ကျူးလွန်သည့်ရာဇဝတ်မှုများကိုလည်း စုံစမ်းစစ်ဆေးနေသည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ လွတ်လပ်သောစုံစမ်းစစ်ဆေးရေးယန္တယား IIMM အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထား မြန်မာနိုင်ငံတွင်ရှိသော လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တိုင်းရဲ့ နိုင္ငံတကာအဆင့္ပြင်းထန်ရာဇဝတ္ မှုကျူးလွန္ထားတ့ဲ လုပ်ရပ်တွေကို ပြီးခ့ဲတ့ဲနှစ္ တစ်လျှောက်လုံး စုံစမ်းစစ်ဆေးနေတယ်လို့ IIMM ရဲ့ ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၂၄ ရက်နေ့စွဲဖြင့်  ကုလလူအခွင့်အရေးကောင်စီကို တင်သွင်းတ့ဲ အစီရင်ခံစာထဲမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။  ဒီနေ့ ဩဂုတ်လ ၁၂ရက်နေ့ ဂျီနီဗာမှာ ကျင်းပတ့ဲ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ အဆိုပါအစီရင်ခံစာအကြောင်းကိုလည်း IIMM က ထည့်သွင်းပြောကြားခ့ဲပါတယ်။ အစီရင်ခံစာထဲက ရခိုင်နဲ့ ဆိုင်တ့ဲအချက်တွေက ဘာတွေပါလဲ။ IIMM အနေနဲ့ စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးလုပ်ငန်းအဖွဲ့ နှစ်ခုကို ဖွဲ့ထားပါတယ်။ တဖွဲ့ကတော့ ရိုဟင်ဂျာတွေအပေါ် ကျူးလွန်တ့ဲ ရာဇဝတ်မှုတွေကိုစုံစမ်းနေပြီး ကျန်တဖွဲ့ကတော့ အခြားလူမျိုးစုတွေအပေါ်မှာ ကျူးလွန်နေတဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေကို စုံစမ်းနေတာပါ။  ၂၀၂၁ခုနှစ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဖြစ်ပွားလ...

 မြေ၊ ပဋိပက္ခနှင့် ကုလသမဂ္ဂ- (၇) B. FRAMEWORK FOR UN ACTION (ခ).ကုလသမဂ္ဂ၏ လုပ်ငန်းစဉ်မူဘောင် ကုလသမဂ္ဂ၏ လုပ်ငန်းစဉ်များတွင် မြေနှင့်ပတ်သက်၍ ငြိမ်းချမ်းရေးတည်ဆောက္မှုကို ဆောင်ရွက်နိုင်သော (Priority Entry Points)များနှင့် အရှိန်အဟုန်မြင့်ဆောင်ရွက်နိုင်သော (Catalytic Levers) များအတွက် မဟာဗျူဟာမြောက် ရွေးချယ်မှုများပါရှိရမည်ဖြစ်သည်။ ပဋိပက္ခအပေါ် ကုလသမဂ္ဂ၏ မဏ္ဍိုင်သုံးရပ် ဖြင့်ချဉ်းကပ်မှုနှင့် ပဋိပက္ခစက်ဝန်းအားကိုင်တွယ်ရန်အတွက်လည်း မဟာဗျူဟာမြောက်ရွေးချယ်မှုများပါရှိရမည်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံတစ်ခုချင်းစီ၏ အခြေအနေအတွက် ဝင်ရောက်စွက်ဖက္မှုခိုင်မာအားကောင်းစေရန်  ကုလသမဂ္ဂစနစ်များနှင့် ထိုယန္တယားများက ဦးဆောင်မှုများကြောင့် နိုင်ငံရေးနယ်ပါယ်နှင့် နည်းပညာနယ်ပါယ်တွင် ပူးပေါင်းချမှတ်သော မဟာဗျူဟာများကို အားကောင်းစေရမည်ဖြစ်သည်။ မြေလွှာကြောမြေပုံ၊ မြေပေါ်မြေအောက် တည်ရှိသောအရာများ စသည့် (Embedding Land)များနှင့် ပတ်သက်၍ မူဘောင်များမှာ ကုလသမဂ္ဂ၏ မြေပြင်ယန္တယားများတွင် ရှိနေရမည်ဖြစ်သည်။ အဆိုပါမူဘောင်များနှင့်ပတ်သက်၍ အရည်အသွေးမြှင့်တင်ခြင်း၊ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက္မှု ခိုင်မာခြင်းတို့ရှိရမည်ဖြစ်သည်။ ထို Embedd...

 လူမျိုးစုပဋိပက္ခများဖြစ်ပွားပြီးနောက် မဏိပူရပြည်နယ်အား သမ္မတ၏ တိုက်ရိုက်အုပ်ချုပ်မှုအောက်တွင် ဆက်ထားရန် အိန္ဒိယအထက်လွတ်တော်ဆုံးဖြတ် အိန္ဒိယရဲ့ အရှေ့မြောက်ပြည်နယ်ထဲက တခုဖြစ်တ့ဲ မဏိပူရပြည်နယ်မှာ ၂၀၂၃ခု နှစ်မေလ ကစပြီး  လူမျိုးစုပြဿနာတွေဖြစ်ပွားခ့ဲပါတယ္။ အထူးသဖြင့် ကသည်း (Meiteis) နှင့် ကူးကီး (Kuki) တွေကြားမှာ ကုန်ခ့ဲတ့ဲ ကာလတွေတလျှောက် ပြဿနာတွေဖြစ်နေ ခ့ဲပါတယ်။ ဒါကြောင့် မဏိပူရပြည်နယ်မှာ ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ် အန်ဘီရင်ဆင်း (N Biren Singh)ဟာ ပြီးခ့ဲတ့ဲ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၃ ရက္မှာ နုတ်ထွက်သွားခ့ဲပါတယ်။ အဲဒီအချိန်ကစပြီး မဏိပူရပြည်နယ်ရဲ့အုပ်ချုပ်ရေးကို ဗဟိုအစိုးရက ရယူထားပါတယ်။ အိန္ဒိယရဲ့ နိုင်ငံတော်ဆိုင်ရာပြဌာန်းချက် (Statutory Resoultion) အရ ဒီလိုကိစ္စမျိုးမှာ အိန္ဒိယအထက်လွှတ်တော်ရဲ့အထည်ပြုချက်ကအရင်လိုပါတယ်။ပြီးရင် အောက်လွှတ်တော်ရဲ့အထည်ပြုချက်က ထပ်လိုပါတယ်။ အိန္ဒိယအထက်လွှတ်တော်ရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်အရ ဗဟိုအစိုးရက မဏိပူရပြည်နယ်ကို (၆) လ တာဝန်ယူရမှာပါ။ အထက်လွှတ်တော်ရဲ့အထည်ပြုချက်အရ ဒီသတ်မှတ်ချက်ဟာ အခု ဩဂုတ်လ (၁၃)ရက်ကနေပြီး ရှေ့ (၆)လ အထိဆက်သွားမှာပါ။ အငြင်းအခုံတွေကြားကပဲ ဒုတိယ အကြိမ် (၆) လသက်တမ်းကို ...