Posts

Showing posts from March, 2025

လူမျိုးစုများ ရပ်ရွာကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေး နှင့် မူဝါဒ လေဟာနယ်

  လူမျိုးစုများ ရပ်ရွာကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေး နှင့် မူဝါဒ လေဟာနယ် အုပ်ချုပ်ရေးအား အ ကောင်အထည်ဖော်ရာတွင် လူမျိုးစုငယ်များနှင့် မတူကွဲပြားသော ဘာသာရေးအုပ်စုများနှင့် ပတ်သက်၍ မည်သို့ဖော်ဆောင်မည်နည်း။  ------------------------------------------- ULA/AA ၏ ပြည်တွင်းပြည်ပ မီဒီယာမ်ားကို ဖြေကြားချက်များအား လေ့လာကြည့်ရာတွင် ULA/AA ဖော်ဆောင်မည့် အာရက္ခပြည်အုပ်ချုပ်ရေးဖြစ်စဉ်တွင် လူနည်းစုများကိုပါ ပါဝင်လာအောင် ဆောင်ရွက်နေသည်ဟု ဆိုထားသည်။ ULA/AA အနေဖြင့် မြေပြင်တွင် လူမျိုးစုရေးရာ ကော်မတီနှင့် မူဆလင်ရေးရာ ကော်မတီများကို ဖွဲ့ထားသည်ဟု ဆိုသည်။ ထိုက့ဲသို့ လူမျိုးစုနှင့် မူဆလင်ရေးရာ ကော်မတီများကို ဖွဲ့စည်းရခြင်း၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ မိမိလူမျိုးစုအလိုက် မိမိရပ်ရွာဒေသကို ကိုယ်တိုင်စီမံခန့်ခွဲနိုင်ရန် အတွက် ဖြစ်သည်ဟု ULA/AA ဘက်မှ ဆိုထားသည်။  ULA/AA ဘက္ က လူနည်းစုငယ်များ၏ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ရေးကို ဖော်ဆောင်မှုတွင် လမ်းဖွင့်ပေးမှုများရှိနေ သော်လည်း လူနည်းစုများအနေဖြင့် မှန်းဆရခက် ချဉ်းကပ်ရခက်နေ သော အနေအထားမျိုးတွင်သာရှိနေ သေးသည်။  ဤ တွင် ULA/AA ၏ လက်ရှိအ ကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်နေမှုနှင့် လူနည်းစုမ...

ကျင့်ဝတ်စံနှုန်း၊အင်စတီကျူးရှင်းနှင့် Unenviable Task မ်ား

  ကျင့်ဝတ်စံနှုန်း၊အင်စတီကျူးရှင်းနှင့် Unenviable Task မ်ား နိုင်ငံရေးနယ်ပါယ်ဘက်မှ သုံးနှုန်းသော အင်စတီကျူးရှင်း အဓိပ္ပါယ်သည် ကျယ်ဝန်းပါသည်။ အင်စတီကျူးရှင်းအ ပေါ် ဥပမာ ပေးရ သော်  "သူ့အလိုလို လည်ပတ်နေ သော စက်ရုံတစ်ရုံ" အဖြစ် ဥပမာ ပေးပါမည်။ စက်ရုံ တွင် အလုပ်သမားများရှိသည်။ စီမံခန့်ခွဲသူရှိသည်။ စက်ရုံ အတွက် လိုအပ်သော ကုန်ကြမ်းများရှိသည်။ လည်ပတ်နေသော စက်ပစ္စည်း ကိရိယာများရှိသည်။ မည်သို့မည်ပုံ အလုပ်လုပ်ရမည် ဆိုသည့် စည်းမျဉ်းများရှိသည်။ အဆိုပါ အချက်များစုံနေ သောအခါ စက်ရုံသည် ကောင်းစွာ လည်ပတ်နေသည်။ အလုပ်သမား တစ်ဦးဦး အလုပ်မဆင်းလျှင်လည်း ထိုစက်ရုံ၏ လည်ပတ်မှုကို မထိခိုက်။ နောက်ဆုံး စီမံခန့်ခွဲသူ မလာနိုင်သော အချိန်တွင်ပင် ကောင်းစွာလည်ပတ်နိုင်လျှင် ထိုစက်ရုံ အေနအထားအား အရပ်စကားဖြင့် "သူ့ဖာသာသူ အထိုင်ကျ ပြီး လည်ပတ် နေနိုင်သည်ဟု" ဆိုရပါလိမ့်မည်။ သူ့ဖာသာသူ အထိုင်ကျပြီး လည်ပတ်နေနိုင်သော သ ဘောသည် အင်စတီကျူးရှင်း သ ဘောမျိုးဖြစ်သည်။ အကျယ်ချဲ့၍ စဉ်းစားကြည့်လျှင် - "ပညာရေး ဆိုင်ရာ အင်စတီကျူးရှင်းများသည် စာသင်ကျောင်းများ၊ တက္ကသိုလ်များ၊ ကောလိပ်များဖြစ်သည်။ ကျမ်းမာရေး ဆိုင်ရာ အင်စတီ...

ကျင့်ဝတ်စံနှုန်း၊ ပဋိညာဉ် နှင့် Unenviable Task မ်ာ

  ကျင့်ဝတ်စံနှုန်း၊ ပဋိညာဉ် နှင့် Unenviable Task မ်ား အဖွဲ့အစည်းတွင်း မိမိ၏ တာဝန်၊ လိုက်နာရမည့်စည်းကမ်း၊ လုပ်ပိုင်ခွင့် ဆိုသည့် အချက်များကို အ သေးစိတ်နားလည်သ ဘောပေါက်ရန်လိုအပ်သည်။ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု၏ အသက်သွေးကြောသည် ထိုအဖွဲ့အစည်း၏ ဖွဲ့စည်းပုံစည်းမျဉ်းများဖြစ်သည်။ ထိုဖွဲ့စည်းပုံစည်းမျဉ်းများတွင် အဖွဲ့အစည်း၏ ရည်ရွယ်ချက်၊ ကျင့်ဝတ်၊ စံနှုန်းများ၊ အ ကောင်အထည်ဖေါ်ရမည့်လုပ်ငန်းစဉ်များ၊ တာဝန်ခွဲဝေမှုနှင့် လုပ်ပိုင်ခွင့် အခွင့်အရေးများ ပါဝင်သည်။ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု၏ ဖွဲ့စည်းပုံစည်းမျဉ်းများဟူသည် တနည်းအားဖြင့် ထိုအဖွဲ့အစည်း၏ အဖွဲ့ဝင်များအချင်းချင်းကြားတွင် "တရားမျှတမှု၊ တန်းတူညီမျှမှု၊ တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးမှုများ" ဖြစ်လာစေရန် အပြန်အလှန် လိုက်နာစောင့်ထိန်းရန် ပြုထားကြ သော ပဋိညာဉ် ကတိကဝတ်တရပ်လည်းဖြစ်သည်။  နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်စေ၊ ပရဟိတ လူမှုရေးအသင်းအဖွဲ့များဖြစ်စေ၊ သာရေးနာရေး အသင်းအဖွဲ့များဖြစ်စေ၊ နိုင်ငံရေးအသင်းအဖွဲ့များဖြစ်စေ မည်သည့်အသင်းအဖွဲ့တွင်မဆို ဖွဲ့စည်းပုံစည်းမျဉ်းများ ရှိကြသည်။ ဖွဲ့စည်းပုံစည်းမျဉ်းများဟူသည် ထိုအဖွဲ့အစည်း၏ အမြင့်ဆုံးသော ပဋိညာဉ်များဖြစ်သည်။ အသင်းအဖွဲ့တစ်ခုတွင် မည်သူတစ်ဦးတစ်ယောက...

ဆိုရှယ်ဒီမိုကရေစီ မိတ်ဆက်

 4-ဆိုရှယ်ဒီမိုကရေစီ နှင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာအခွင့်အရေးနှင့် ထောက်ပံအတည်ပြုခံရ သော အခွင့်အရေး (Constitutional Rights and Affirmative Rights) ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာ အခွင့်အရေးသည် မည်သည့်အချိန်၊ မည်သည့်နေရာတွင်မဆို လုံးဝ အထိအခိုက်မခံနိုင်သော အခွင့်အရေးဖြစ်သည်။ ထောက်ပံအတည်ပြုခံရသော အခွင့်အရေး ဆိုသည်မှာ အစိုးရမွ နစ်နာသည်ဟုထင်မြင်လာသော အချိန်အခါမျိုးတွင်မှ ထိခိုက်နစ်နာသော အုပ်စုအပေါ် ပြန်လည်ကုစားရန်အတွက် အသိအမှတ်ပြု ထောက်ပံအတည်ပြု ပေးသည့် သဘောဖြစ်သည်။ အထက်တွင် ဖေါ်ပြခ့ဲသော စံနှုန်းများကို ဆိုရှယ်ဒီမိုကရေစီတွင် ကျင့်သုံးရာတွင် ဒီမိုကရေစီအနှစ်သာရ၊ တရားမျှတမှု၊ တန်းတူညီမျှမှု၊ လွတ်လပ်မှု၊ လူဂုဏ်သိက္ခာ၊လူ့အခွင့်အရေး၊ လူနည်းစုအခွင့်အရေး စသည့်အချက်များကို ထိခိုက်စေ၍ မေရပ။  ဥပမာ- တရုတ်ပြည်သည် အစိုးရမွ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှု ကြီးမားသော (walfare state) ပုံစံကို ကျင့်သုံးသည်။ အရင်းရှင် ဈေးကွက်စီးပွားရေးစနစ်နှင့် အစိုးရမွ လူမှုစီးပွားရေးနယ်ပါယ်ထိ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်သော တပါတီစနစ္ကို ကျင့်သုံးသည်။ စီးပွားရေးတွင် တိုးတက်သော်လည်း လူသားဖြစ်တည်မှု အနှစ်သာရ လွတ်လပ်ခွင့်တွင် တရုတ်သည် အဆင့်မရှ...

ဆိုရှယ်ဒီမိုကရေစီ မိတ်ဆက်

 3-ဆိုရှယ်ဒီမိုကရေစီတွင်ပါဝင်နေသော အချက်အချို့ a- Participatory democracy (ပါဝင်ပတ်သက်ခွင့်ရ ဒီမိုကေရစီ) ဆိုရှယ်ဒီမိုကရေစီတွင် ပါဝင်ပတ်သက်ခွင့်ရ ဒီမိုကေရစီ (Participatory democracy) စံနှုန်းများလည်းပါဝင်သည်။ Participatory drmocracy (ပါဝင်ပတ်သက်ခွင့်ရ ဒီမိုကေရစီ)ကို အခြားအခေါ်အဝေါ်အရ (participant democracy ၊participative democracy) ဟုလည်းခေါ်ကြသည်။ အထူးသဖြင့် (semi-direct democracy) တဝက်တပျက် တိုက်ရိုက်ဒီမိုကရေစီ ဟုလည်းခေါ်ကြသည်။ ပါဝင်ပတ်သက်ခွင့်ရ ဒီမိုကေရစီ၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ - ရွေးကောက်တင်မြောက်လိုက်သော ဥပဒေပြုရေး ကိုယ်စားလှယ်များနှင့် အုပ်ချုပ်ရေးကိုယ်စားလှယ်များအနေဖြင့် ဥေပဒ၊ အစိုးရမူဝါဒများနှင့် အဆိုပါမူဝါဒ ဖြစ်စဉ်တိုင်းတွင် နိုင်ငံသားတစ်ဦးချင်းစီကို ပါဝင်ဆုံးဖြတ်ခိုင်းသည့် ပုံစံဖြစ်သည်။ ပါဝင်ပတ်သက်ခွင့်ရ ဒီမိုကရေစီတွင် တိုက်ရိုက်ဒီမိုကရေစီနှင့် ကိုယ်စားပြုဒီမိုကရေစီအား ရောစပ်ကာ ပေါင်းစပ်ကျင့်သုံးခြင်းဖြစ်သည်။ b- Deliberative democracy (ကန့်သတ်ပိတ်ပင်ခွင့်ရ ဒီမိုကေရစီ)  ပါဝင်ပတ်သက်ခွင့်ရ ဒီမိုကရေစီသည် (Participatory Democracy)သည် ကန့်သတ်ပိတ်ပင်ခွင့်ရ ဒီမိုကေရစီ (Deliberative ...

ဆိုရှယ်ဒီမိုကရေစီ မိတ်ဆက်

 2- ဆိုရှယ်ဒီမိုကရေစီ နှင့် လက်ဝဲ၊လက်ယာ ဝါဒ ဆိုရှယ်ဒီမိုကရေစီသည် စီးပွားရေးနယ်ပါယ်နှင့် နိုင်ငံရေးနယ်ပါယ်တွင် ဒီမိုကရေစီကိုကျင့်သုံးသည်။ စီးပွားရေးနယ်ပါယ်၌ ကျင့််သုံးမှုမှာ လွတ်လပ်သော ဈေးကွက်ပြိုင်ဆိုင်မှုကိုကျင့်သုံးသော်လည်း ဆိုးဝါးသောအခြေအနေတစ်ခုအောက်တွင် ရှိနေပါက အစိုးရမွ ဈေးကွက်အားထိန်းချုပ်ရမည်ဟု ဆိုသည်။ နိုင်ငံရေးနယ်ပါယ်၌ ကျင့်သုံးမှုတွင် လူ့အခွင့်အရေးအခြေခံစံတန်ဖိုးများကို အလေးထားပြီး အားလုံးပါဝင်သော ဒီမိုကရက်တန်ဖိုးမြင့်သော လူ့အဖွဲ့အစည်းတရပ်ကို ဦးတည်သည်။ ဆိုရှယ်ဒီမိုကရေစီသည် ဆိုရှယ်လစ်စနစ်၏ တန်ဖိုးများဖြစ်သည့် အစိုးရမွ လူမှုရေးရာကိစ္စဖြစ်သော ကလေးသူငယ်၊ သက်ကြီးရွယ်အို၊ ပညာရေး၊ ကျမ်းမာရေး၊ အရင်းအနှီးများထောက်ပံမှု၊ လူမှုဖူလုံရေး စသည့်နယ်ပါယ်များတွင် အစိုးရမွ အလုံးစုံတာဝန်ယူသည်။ သို့သော် အရင်းရှင်စနစ်၏ တန်ဖိုးများဖြစ်သော လွတ်လပ်သော ဈေးကွက်၊ ပုဂ္ဂလိကပိုင်ဆိုင်မှု တို့ကိုလည်း လက်ကိုင်ထားပြီး ဒီမိုကရက်တန်ဖိုးများဖြစ်သော တစ်သီးပုဂ္ဂလအခွင့်အရေး၊ လြတ္လပ္စြာ ထုတ်ဖေါ်ပြောကြားပိုင်ခွင့်၊ အာဏာနယ်ပါယ်တွင် ပါဝင်ပတိသက်ပိုင်ခွင့် စသည့်အချက်များကိုလည်း ကျင့်သုံးသည်။ ဆိုရှယ်ဒီမိုကရေစီသည် ဆိုရ...

ဆိုရှယ်ဒီမိုကရေစီ မိတ်ဆက်

 ဆိုရှယ်ဒီမိုကရေစီ မိတ်ဆက် ဤ စာတမ်း၌ ဆိုရှယ်ဒီမိုက ရေစီ၏ သ ဘောကို အနည်းအကျဉ်းမိတ်ဆက်ထားပါသည်။ ဤ စာတမ်း၌ အပိုင်းနှစ်ခုပါဝင်ပါသည်။ ပထမအပိုင်းတွင်  1-နိဒန်း၊  2-ဆိုရှယ်ဒီမိုက ရေစီနှင့် လက်ဝဲ၊ လက်ယာ အယူဝါဒ 3-ဆိုရှယ်ဒီမိုက ရေစီတွင်ပါဝင်နေ သောအချက်အချို့ a- Participatory democracy (ပါဝင်ပတ်သက်ခွင့်ရ ဒီမိုကေရစီ) b- Deliberative democracy (ကန့်သတ်ပိတ်ပင်ခွင့်ရ ဒီမိုကေရစီ)  c- Consultative democracy (အကြံပြု ဉာဏ်ပြု ဒီမိုကေရစီ) d- The Occupy Movement (သိမ်းပိုက်ရန် လှုပ်ရှားမှု) e- Market Intervention (ဈေးကွက်အား အစိုးရမြ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်း) f- Economic Intervention (စီးပွားရေးအရ ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်း) 4-ဆိုရှယ်ဒီမိုကရေစီ နှင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေဆိုင်ရာအခွင့်အရေးနှင့် ထောက်ပံအတည်ပြုခံရ သော အခွင့်အရေး (Constitutional Rights and Affirmative Rights) စသည့် အချက်များကို အနည်းအကျဉ်းမိတ်ဆက် ဖေါ်ပြထားပါသည်။ ဒုတိယ ပိုင်းတွင် နှိုင်းယှဉ်ချက်များပါဝင်ပါသည်။ ယခု ဆောင်းပါးသည် စာတမ်း၏ ပထမပိုင်းအား ဖေါ်ပြထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။ 1- ဆိုရှယ်ဒီမိုကရေစီ (Social Democracy) နိဒန်း ဆိုရှယ်ဒီမိုကရေစီ...

အာရက္ခပြည်သူ အဓိပ္ပါယ် နှင့် နိုင်ငံသားအခြေပြု အမျိုးသားရေးအယူဆ (Civic Nationalism)

အာရက္ခပြည်သူ အဓိပ္ပါယ် နှင့် နိုင်ငံသားအခြေပြု အမျိုးသားရေးအယူဆ (Civic Nationalism) ယေဘူယျ အမျိုးသားရေးအယူအဆ နှစ်ခု အမျိုးသားရေးအယူအဆတွင် Ethnic Nationalism (လူမျိုးအခြေပြု အမျိုးသားရေး) နှင့် Civic Nationalism (နိုင်ငံသားအခြေပြုအမျိုးသားရေး) ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳး႐ွိသည်။ Ethinc Nationalism (လူမျိုးအခြေပြုအမျိုးသားရေး) သည် လူမျိုးတစ်ခုကို အခြေပြု၍ တည်ဆောက်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ Civic Nationalism (နိုင်ငံသား အ ခြေပြုအမျိုးသားရေး) မွာ လူမျိုးတစ်ခုကို အခြေမပြုဘဲ နိုင်ငံသားဖြစ်မှုကို အ ခြေပြုထားခြင်းဖြစ်သည်။  အမျိုးသားရေးအယူအဆ နှစ်ခု၏ ကွဲပြားမှု Ethinc Nationalism (လူမျိုး အ ခြေပြု အမျိုးသားရေး) အယူအဆသည် လူမျိုးတစ်မျိုး ကိုအ ခြေပြုထားခြင်းဖြစ်သည်။ Civic Nationalism (နိုင်ငံအ ခြေပြု အမျိုးသားရေး) အယူအဆတွင် တော့ လူမျိုးတစ်မျိုးကို အ ခြေမခံတော့ဘဲ နိုင်ငံသားဖြစ်သူအားလုံးကို အ ခြေခံလာသည်။ Ethinc Nationalism (လူမျိုးအ ခြေပြု အမျိုးသားရေး) အယူအဆ သည် လူဗီဇ သဘာဝ ဖြစ်သည်။ လူတိုင်း မိမိနှင့် ယဉ်ကျေးမှု၊ ဘာသာစကား၊ နေရာကို အစွဲရှိကြသည်။ သို့သော် တန်လျှင်ဆေး၊ လွန်လျှင်ဘေး ဆိုသက့ဲသို့ Ethnic Nationalism (လူမျိုးအ ခ...

ပြန်လည်ရှင်သန် ထ မြောက်ခွင့်အား ပိတ်ပင်ခြင်း

ပြန်လည်ရှင်သန် ထ မြောက်ခွင့်အား ပိတ်ပင်ခြင်း ရခိုင့်လူ့ဘောင်သည် ယခုအချိန်ကာလ၌ စစ်ဒဏ်သင့်နေ သော လူ့ဘောင်တစ်ခုဖြစ်သည်။ လက်ရှိရခိုင်လူ့ဘောင်၏ ဦးဆောင်သူနေရာကို ယူထားသော ULA/AA သည် တိုက်ပွဲကိုလည်းတိုက်နေရသည်။ နိုင်ငံတော် တည်ဆောက်ရေး (State Building) ကိုလည်း အ ကောင်အထည်ဖော်နေရသည်။ ULA/AA ဖြင့် တိုက်ပွဲနှင့် တည်ဆောက်ရေးကို တချိန်တည်းတွင် ပြုလုပ်နေရသည်။  တိုက်ပွဲကို ပြီးအောင်အရင်တိုက်ပြီးခါမှ တရားစီရင်ရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေးတို့ကို အ ကောင်အထည်ဖော်နေခြင်းမဟုတ်ဘဲ တပြိုင်နက်တည်း အ ကောင်အထည်ဖော်နေခြင်းဖြစ်သည်။ အလြန္ တရာရှုပ်ထွေးလှ သော လုပ်ငန်းစဉ်များကို တပြိုင်တည်း လျှောက်လှမ်းနေရချိန်၌  အ ကောင်အထည်ဖော်မှု အပိိုင်းတွင် လစ်ဟာမှုများ၊ အားနည်းချက်များလည်း ရှိနေမည်မှာ ဓမ္မတာဖြစ်သည်။  ဤ အ ခြေအ နေများ၌ စစ်၏ သ ဘောတရားနှင့် တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်၏ သ ဘောတရား နှစ်ခုကြားတွင် ဒွိဟ ဖြစ်စေ သော အချက္များလည်း ပေါ်လာမည်မှာ မလွဲပေ။  သေဘာတရားဆိုင်ရာ ဒွိဟ ပုံစံများ 1-သ ဘောတရားအရ တိုက္ပြဲ တွင် သတင်းအချက်အလက်လုံခြုံရေးသည် အရေးကြီးသည်။ ရဲဘော်များ၏ တိုက်ခိုက်လိုစိတ်ရှိမှုသည် အ ရေးကြီးသည်။  2-တည်ဆောက်ရေး...

ထောက်ပြ ပြောဆို တောင်းဆိုရန် တာဝန်ရှိသည်။

 ထောက်ပြ ပြောဆို တောင်းဆိုရန် တာဝန်ရှိသည်။ နိုင်ငံရေးသည် ကိုယ့်နှင့် မဆိုင်ဟူသောအမြင်အားကောင်းသည့် လူ့ဘောင်အဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ်အတွက် " ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ တရပ်လိုအပ်ချက်"ကိုလည်း ကိုယ်နှင့်မဆိုင်ဟုသာ မြင်ကြမည်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံရေးနှင့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ကိစ္စအား ကိုယ်နှင့်မဆိုင်ဟု ထင်မြင်နေမှုသည် မိမိတို့၏ စားဝတ်နေ ရေး ဘဝ ဖြစ်စဉ် ကောင်းမွန်မှုအား ကိုယ်နှင့် မဆိုင်ဟု ထင်မြင်နေ သော သဘောမျိုးသက်ရောက်သည်။ မိမိ၏ နေ့စဉ်ဘဝ စားဝတ်နေ ရေးသည် နိုင်ငံရေး၊ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတို့နှင့် သက်ဆိုင်သည်ကို လီဗီးယားသန်ဆောင်းပါးနှင့် နိုင်ငံတော် ဆောင်းပါးတွင် ဖေါ်ပြခ့ဲပြီးပြီ ဖြစ်သည်။ Popular Sovereignty မွ ကင်းကွာခြင်း မိမိတို့လူ့ဘောင်တရပ်သည် အဘယ်ကြောင့် နိုင်ငံရေးအား မိမိတို့၏ စားဝတ်နေ ရေးဘဝ ဖြစ်စဉ်နှင့် မသက်ဆိုင်ဟု ထင်မှတ်စေ သောအမြင်အောက်တွင် ပိတ်မိ​ေနခ့ဲပါသနည်း။  ထိုသို့ ပိတ်မိနေ သော အ ကြောင်းတရားများထဲ တွင်  "မိမိတို့၏ အခွင့်အရေးနှင့် တာဝန်" ကို နားမလည်မှုသည်လည်း ပါဝင်သည်။ အခွင့်အရေးနှင့် တာဝန္ကို နားမလည်မှုသည် အချုပ်အခြာ အာဏာ သဘောကိုနားမလည်မှုလည်းဖြစ်သည်။ အချုပ်အခြာ အာဏာ သဘောကိုနာ...

နိုင်ငံတော် (သို့မဟုတ်) လူဖြစ်ရကျိုးနပ်သောနေရာ

  နိုင်ငံတော် (သို့မဟုတ်) လူဖြစ်ရကျိုးနပ်သောနေရာ "နိုင်ငံတော်"ဆိုသောစကားလုံး၏ အနက်အဓိပ္ပါယ်ကို လူထုသည် သိရန်ခံစားရန် လိုအပ်သည်။ " နိုင်ငံရေး" သို့မဟုတ် "အာသာဘေဒ" သည် ကိုယ်နှင့်မဆိုင်"၊ "နိုင်ငံရေး"သည် ထမင်းမစားရသောကိစ္စဟု အသိအမြင်အနည်ထိုင်နေသည့် လူ့အသိုက်အမြုံအတွက် နိုင်ငံတော် ဆိုသည့် အဓိပ္ပါယ်ကို သိရန်ပိုလိုအပ်သည်။ (State) ဟူသော စကားလုံး ဝေါဟာရ၏ အဓိပ္ပါယ်အား နိုင်ငံရေးသိပ္ပံဘာသာရပ်ဘက္မှ နိုင်ငံတော်ဟုသာ ဘာသာပြန်ဆိုသည်။ နိုင်ငံရေးသိပ္ပံဘာသာရပ်ဘက္မှ State ဟူသော အဓိပ္ပါယ်သည် Nation၊ Country စသည့်စကားလုံးများနှင့် အနှစ်သာရ အတူတူဖြစ်သည်။ သို့သော် မြန်မာ့လူ့ဘောင်တစ်ခုလုံးသည် State ဟူသော စကားလုံး၏ အဓိပ္ပါယ်ကို "ပြည်နယ်" ဆိုသည့် အဓိပ္ပါယ်အောက်တွင် ပိတ်မိနေ ခ့ဲသည်မှာ ဆယ်စုနှစ်များစွာ ရှိနေ ခ့ဲပြီဖြစ်သည်။ ရခိုင့်လူ့ဘောင်သည်လည်း ထိုအဓိပ္ပါယ်အောက်တွင် ပိတ်မိနေ ခ့ဲသည်။ State ဟူသော ဝေါဟာရ၏ အဆင့်အတန်းသည် Nation၊ Country ဟူသော ဝေါဟာရတို့ထက် နှိမ့်သည်ဟုသာ ထင်နေ ခ့ဲသည်။ နိုင်ငံဟူသော ဝေါ်ဟာရနှင့် ပတ်သက်၍ ဘာသာဘေဒဘက္မှ ကြည့်လျှင် Nation သည် လက်တင်ဘာသာစ...

ရခိုင်လူ့ဘောင်နှင့် လီဗီးယားသန်(Leviathan)

  ရခိုင်လူ့ဘောင်နှင့် လီဗီးယားသန်(Leviathan) လီဗီးယားသန်ဟူသည် ရှေးခေတ် ဟီဘရူး (အစ္စရေး) ကျမ်းစာဒ႑ာရီလာတွင်ပါသော မကောင်းဆိုးဝါးကြီး၏ အမည်ဖြစ်သည်။ အဆိုပါမကောင်းဆိုးဝါးကြီးသည် ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်လှပြီး တွေ့မြင်သမျှကို ဆွဲယူဝါးမြိုပစ်သည်ဟု အဆိုရှိသည်။  နိုင်ငံရေးအယူအဆဘက်သို့ ရောက်လာသော လီဗီးယားသန် ကမၻာ့သမိုင်းတွင်လူသားများသည် သက်ဦးဆံပိုင်ဘုရင်စနစ်၊ မြေရှင်ပဒေသရာဇ်စနစ် စေသာ အကြွင်းမ့ဲအာဏာပိုင်စနစ်များ၏ ဆင်းရဲဒုက္ခဆိုးကျိုးများကိိုကြုံလာခ့ဲရသည်။ ဆင်းရဲဒုက္ခများကို မခံနိုင်သောအခါ တော်လှန်ရေးများဖြစ်ပေါ်ခ့ဲသည်။ တော်လှန်ရေးများတွင် အကြွင်းမ့ဲအာဏာပိုင်စနစ်များကို ကျားကန်ပေးထားသော အယူအဆမ်ားကို ဖြိုချပစ်သည့် တန်ပြန် နိုင်ငံရေးအယူအဆများလည်း ပေါ်ထွက်လာလေ့ရှိသည်။ လူသားသမိုင်း၏ တော်လှန်ရေးများတွင် အုပ်ချုပ်သည့်စနစ်အပေါ် ရှူမြင်မှု အယူအဆပိုင်းဆိုင်ရာ အပြောင်းအလဲသည် အဓိကကျသည်။ အုပ်ချုပ်သည့်စနစ်အပေါ် ရှူမြင်မှုသည် နိုင်ငံရေးအယူအဆဖြစ်သည်။ ယင်းသို့ နိုင်ငံရေးအယူအဆ ရှူမြင်မှုအပြောင်းအလဲများတွင် အသုံးပြုစရာ ဝေါ်ဟာရများထဲ၌ "လီဗီးယားသန်" သည်လည်းတစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံရေးအယူအဆဘက်တွင် အဆိုပါ "လီ...

အချောင်ကွက် ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုနှင့် ခြွတ်ခြုံကျမှု

 အချောင်ကွက် ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုနှင့် ခြွတ်ခြုံကျမှု ရခိုင်ပြည်၏ စီးပြားရေး အခြေအနေ ခြွတ်ခြုံကျမှုသည် တာရှည်မည့်အလားအလာမျိုးရှိသည်။ စီးပွားရေးတိုးတက်မှုသည် ULA/AA ၏ စီမံခန့်ခွဲမှု အပေါ် နိုင်ငံရေးအရ အကဲဖြတ်နိုင်သည့် အချက္များထဲတွင် တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ လူမျိုးစုလက်နက်ကိုင်များ ထိန်းချုပ်ထားသော နယ်မြေများ၏ စီးပွားရေးတိုးတက်မှုသည်  အိမ်နီးချင်းတိုင်းပြည်များကို မှီခိုနေရသည်။ လူမျိုးစုလက်နက်ကိုင်များ ထိန်းချုပ်ဧရိယာများ၌ ကုန်ပစ္စည်းကို ထုတ်လုပ်နိုင်သော စီးပွားရေးမျိုးကိုကား တည်ဆောက်ထားနိုင်သည်ကို သိပ်မတွေ့ရပေ။ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ပါသည်ဆိုသော ဝ ပြည်နှင့် မိုင်းလားက့ဲသို့ နယ်မြေများသည်ပင်လျှင် အိမ်နီးချင်းတိုင်းပြည်များအပေါ်တွင် စီးပွားရေးအရ  မှီခိုနေရပြီး အိမ်နီးချင်းတိုင်းပြည်များ၏ စီးပွားရေး ဩဇာအာဏာအောက်တွင် ရှိနေသည်။ ကုန်ထုတ်လုပ်နိုင်သော လူ့အဖွဲ့အစည်း နယ်မြေဒေသတစ်ခုကို ထိမ်းချုပ်ထားသော အဖွဲ့အစည်းတရပ်သည် ထိုနယ်မြေအတွင်း လူထု၏ ကုန်ထုတ်လုပ်မှုအပေါ်တွင် မည်မျှ ထောက်ပံပေးထားပါသနည်း ဆိုသည့်မေးခွန်းဖြင့် ရှင်းရှင်းလင်းလင်း အကဲဖြတ်နိုင်ပါသည်။ ကုန်ထုတ်လုပ်မှုဆိုရာ၌ နည်းပ...